سیستم اعلام حریق چیست و انواع آن کدامند؟

یین سسیستم اعلام حریق، شامل تجهیزات اعلام حریق است. مثل آَشکارساز دود، حرارت، شعله و گاز است. این سیستم با کمک این تجهیزات به هنگام تشخیص علائم حریق از طریق آژیر ها و فلاشر ها استفاده می کند تا وجود حریق را هشدار دهد. سیستم اعلام حریق در ساختمان ها، اماکن مسکونی و صنعتی باعث می شوند تا خطرات جانی و مالی برای افراد برطرف شود. این مصونیت در صورتی اتفاق می افتد که طراحی، نصب و اجرای سیستم اعلام حریق به صورت مناسب انجام شود. در ادامه این مقاله ما قصد داریم تا انواع سیستم اعلام حریق، اجزا و استانداردهای آن را به شما معرفی کنیم. با ما همراه شوید.

انواع سیستم اعلام حریق

سیستم های اعلام حریق از از اجزای مختلفی تشکیل شده است که در واقع جزء تجهیزات آتش نشانی از نوع اعلام حریق هستند و انواع مختلفی  دارند. انواع سیستم اعلام حریق به سه دسته تقسیم می شود.

• سیستم اعلام حریق متعارف

این سامانه قدیمی ترین نوع سیستم اعلام حریق است. در این سیستم چند  آشکارساز که در یک منطقه از ساختمان قرار دارند به صورت مداری متصل به هم نصب می شوند. همگی آن ها سپس به تابلو کنترل مرکزی وصل می شوند. در این مورد هر مدار نماینده یک منطقه است. ساز و کار این سیستم ها بر اساس تغییر مقاومت الکتریکی کار می کند.

اگر هرکدام از حس گرها تغییری در مدار الکتریکی خود حس کنند، با ایجاد مقاومت الکتریکی جدیدی شروع به اعلام حریق و هشدار می کنند. کوچک ترین علائم حریق در روند فعالیت سیستم متعارف، موجب هشدار و خطا می شود. از این رو کوچک ترین حریق موجب ترس و وحشت ساکنین یک ساختمان می شود. از این رو استفاده از سیستم های دو مرحله ای برای این اماکن مناسب تر است.

• سیستم اعلام حریق آدرس پذیر

در این نوع از سیستم ما می توانیم علاوه بر اعلام حریق، از موقعیت دقیق وقوع حریق مطلع شویم. در این سیستم هر یک از حس گر های خودکار یا شستی دارای آدرس مخصوص به خود هستند. از طریق آن ها، سیستم کنترل مرکزی مکان دقیق حس گر و آتش سوزی را شناسایی می کند. کنترل پنل مرکزی سیستم اعلام حریق از طریق راه های ارتباطی، اطلاعات و وضعیت هر یک از حس گرها را تجزیه و تحلیل می کند. پس به این صورت مکان دقیق وقوع حریق شناسایی می شود.

در گذشته سیستم های اعلام حریق آدرس پذیر برای آدرس دهی از دو کلید گردان با شماره های 0-9 استفاده می کردند. بعدها از دیپ سوئیچ های 0-127 استفاده شد. اما امروزه از کد مخصوص که درون سیستم وجود دارد استفاده می شود.

• سیستم اعلام حریق بدون سیم

در این سیستم به جای استفاده از کابل ها، از امواج کمک گرفته می شود و از تجهیزات فیزیکی استفاده نمی کند.

شایان ذکر است که بدانید هر یک از این دسته ها خود به دو گروه تقسیم می شوند.

• دستی

در سیستم دستی، شستی، تنها منبع تشخیص حریق است. در واقع این سیستم ها نیاز به کنترل از طریق انسان ها دارند. اگر در جایی که افراد حضور ندارند ما از این سیستم شستی استفاده کنیم رسماً هیچ فایده ای برای ما نخواهد داشت.

• خودکار

سیستم خودکار همان طور که از اسمش پیداست، به صورت خودکار عمل می کند و کمتر به حضور  و کنترل افراد نیاز دارد.

 

 

اجزای تشکیل دهنده سیستم اعلام حریق

در سیتم های جدید روش قدیمی منسوخ شده است. روش قدیمی به این صورت بود که یک حس گر یا آشکارساز که خود متصل به خروجی صوتی بود در اعلام حریق مورد استفاده قرار می گرفت. اما در سیستم های جدید، از تجهیزات اعلام حریق بیشتری استفاده شده است و تعدادی شستی اعلام حریق و تعدادی حس گر یا آشکارساز به صورت یک سیستم پردازش مرکزی و چند خروجی به کار رفته است.

انواع آشکارساز ها در سیستم اعلام حریق

آشکارساز یا دتکتور اعلام حریق با توجه به حساسیت نسبت به مؤلفه های آتش به انواع مختلفی تقسیم می شوند.

آشکارساز دودی

حس گر این نوع آشکارساز به دود حساس است. دتکتور دودی خود به دو گروه تقسیم می شوند.

• آشکارساز نوری یا اپتیکال یا فتوالکتریک: حس گر های نوری، علائم نوری را به گیرنده ای که درون خود آشکارساز وجود دارد، می فرستند. اگر تغییر یا کاهشی در میزان نور دریافت شده توسط گیرنده تشخیص داده شود، آشکارساز آن را آتش تعبیر می کند.
• آشکارساز یونیزاسیون: این آشکارساز شامل دوصفحه نزدیک به هم از جنس الکترود است. هوای محیط به عنوان الکترولیت استفاده می شود. اگر تغییر غیرمنتظره ای در غلظت هوای محیط رخ دهد، حس گر آن را آتش تعبیر می کند. حس گرهای یونیزاسیون برای اینکه بتوانند ذرات موجود در هوای اطراف الکترودها را یونیزه کنند، در ساخت آن ها مقدار کمی مواد رادیواکتیو استفاده می شود.

آشکارساز حرارتی

از اسم این آشکارساز مشخص است که به حرارت حساس است. دتکتور حرارتی شبیه به ترموکوپل یخچال های خانگی کار می کند. در داخل حس گرهای آشکارساز حرارتی، دو صفحه از مواد متفاوت و چسبیده به هم به کار رفته است. گرم یا سرد شدن باعث می شود این صفحه ترکیبی خم شود. در این صورت اتصال جریان رخ می دهد. در نوع جدیدتر این آشکارساز، حس گرها دارای دماسنج هستند و به تغییرات دما واکنش نشان می دهند.

آشکارساز ترکیبی

حس گرهای آشکارساز ترکیبی از دو نوع حس گر دودی و حرارتی تشکیل می شوند. می توان خروجی آن ها را بسته به حساسیت محل و تعداد اعلام های اشتباه بر روی و/یا تنظیم نمود. در حالت ((یا)) تعداد اعلام ها بیشتر است و در حالت ((و)) اعلام با تأخیر بیشتر است.

سیستم مرکزی

سیستم مرکزی، یک سیستم تشخیص آتش سوزی است. در این سیستم اعلام های حس گر ها تجزیه و تحلیل می شوند و در صورت شک و شبهه برای بازبینی تصمیم گیری می شود. این سیستم ها مجهز به صفحه کلید هستند تا بتوان دستورات را در آن اعمال کرد. سیستم مرکزی شامل صفحه نمایش نیز هست. این سیستم ها امروزه به رایانه ها متصل می شوند و از طریق نرم افزار مخصوص کنترل می شوند. وظیفه دیگر این سیستم ها، انتخاب نوع خروجی ها است.

خروجی ها

در قسمت قبل به کلمه خروجی ها اشاره شد. اما سوالی که پیش می آید این است که خروجی چیست؟ خروجی در سیستم اعلام حریق شامل موارد مختلفی است. این موارد با توجه به محل وقوع یا نوع حریق ایجاد شده بستگی دارند. این موارد شامل:

• تماس با آتش نشانی محل
• فعال سازی سیستم اطفای حریق خودکار
• روشن نمودن تابلو های خروج اضطراری
• آژیر های خطر
• قفل یا باز کردن درب های محل های مختلف

سیم کشی

سیم کشی این سیتم ها به صورت کلی به دو روش انجام می شود. روش ستاره ای و روش حلقه ای. در ادامه با روش حلقه ای به صورت دقیق تر آشنا می شویم.

روش حلقه ای

در این روش حس گر ها بر روی یک حلقه نصب می شوند و این حلقه از اتاقی به اتاق دیگر و از حس گری به حس گری دیگر می رسد. این روش در قدیم بیشتر مورد استفاده واقع شده است. این روش قبل از به وجود آمدن سیستم های اعلام حریق آدرس پذیر انجام شده است. بعدها تصمیم بر این شد که هرگروه از حس گر ها به صورت جداگانه به سیستم مرکزی متصل شوند تا در صورت وقوع حریق، مکان آن دقیقاً مشخص شود.

پیشرفت فناوری باعث شد که دوباره استفاده از روش حلقه ای باب شود. در روش حلقه ای جدید، برای هر حس گر کد مخصوصی در نظر گرفته می شود. سیستم مرکزی بدون نیاز به سیم کشی جدا برای هر حس گر، از روی کد مخصوص تشخیص می دهد که محل قرارگیری حس گر در کدام منطقه است. ارسال کدها و اطلاعات بین حس گر و سیستم مرکزی، به صورت خودکار هر چند ثانیه یک بار انجام می شود. در این روش حتی حس گر ها می توانند نیاز خود به سرویس و تعمیر را به سیستم مرکزی اطلاع رسانی کنند.

استاندارد های سیستم اعلام حریق

استاندارد های این سیستم به شرح زیر است:

• NFPA
• NFPA 72
• UL (Underwriters Laboratories)
• LPCB (Loss Prevention)
• EN-54
• BS 5839

خرید تجهیزات آتش نشانی

برای خرید انواع تجهیزات اطفا حریق و اعلام حریق می توانید از طریق راه های ارتباطی زیر با ما در تماس باشید:

۰۲۱-۴۰۶۶۲۴۸۲              ۰۲۱-۴۰۶۶۴۴۱۸

۰۹۱۹۸۵۸۲۴۸۴               ۰۹۱۹۰۹۰۰۹۱۴

ایمیل  info@azhmanfire.ir